عقل گـرایی اعتدالـی ـ انتقـادی در پذیرش باورهای دینی
نویسندگان
چکیده
در ارزیابی باورهای دینی کسانی قائل شده اند که یک شخص در صورتی مجاز به پذیرش یک باور است که برای آن برهانی داشته باشد که همه عقلای عالم را قانع کند، یا گفته اند فرد باید برای همه باورها و اعمال خود برهان داشته باشد و به امر خردگریز تن ندهد. در نقطه مقابل، کسانی هستند که می گویند عقل ضد ایمان است یا با آن رابطه ندارد، یا می گویند همه باورها را باید از ظاهر متون دینی گرفت و به عقل اعتناء و توجه نکرد. عقل گرایی اعتدالی - انتقادی در مقابل هر دوی این گرایش ها قرار دارد و می گوید عقل اعتبار و حجیت دارد و بدون آن دینداری ممکن نیست، اما این عقل از یک سو در همه امور داوری ندارد و بنابراین باید در دین به امور خردگریز نیز تن داد، و از سوی دیگر این عقل در ارائه برهان مصون از خطا نیست و به همین دلیل انسان ها نمی توانند باورهای خود را به همگان بقبولانند. در این مقاله مؤلف در پی دفاع از موضع عقل گرایی اعتدالی - انتقادی است.
منابع مشابه
عقلگـرایی اعتدالـی ـ انتقـادی در پذیرش باورهای دینی
در ارزیابی باورهای دینی کسانی قائل شدهاند که یک شخص در صورتی مجاز به پذیرش یک باور است که برای آن برهانی داشته باشد که همه عقلای عالم را قانع کند، یا گفتهاند فرد باید برای همه باورها و اعمال خود برهان داشته باشد و به امر خردگریز تن ندهد. در نقطه مقابل، کسانی هستند که میگویند عقل ضد ایمان است یا با آن رابطه ندارد، یا میگویند همه باورها را باید از ظاهر متون دینی گرفت و به عقل اعتناء و توجه نک...
متن کاملرابطة عقل و دین از دیدگاه غزالی و اشارات آن در تربیت دینی تربیت دینی بر اساس باورهای ایمانگرایانة غزالی
چکیده در این مقاله دیدگاه ایمانگرایانة غزالی و آثار و دلالتهای این دیدگاه در تربیت دینی بررسی شده است. بدین منظور، نخست منطق ترجیح موضع ایمانگرایی بر سایر رویکردهای تربیت دینی تشریح شد. سپس، با تکیه بر پیشینة فکری غزالی در باب اشاعره، تصوف، و مخالفت او با فلسفه، تصریح شد که غزالی انسانها را از یکدیگر متفاوت میداند و این تفاوتْ سبب میشود که هر فردی برای پذیرش باورْ توجیههای گوناگونی داشته...
متن کاملچالش ابطالپذیری باورهای دینی
به موازات پیدایش عصر علم و گسترش نگرشهای تجربی به جهان، باورهای دینی همواره مورد هجمه و طرد تجربهگرایان بوده است. پیشروی این جهانبینی افراطی با ظهور مکتب پوزیتویسم منطقی در فلسفه علم به دعوی بیمعنایی باورهای دینی انجامید. در چنین فضایی که دستیابی به محملی برای گفتوگو میان مکتبهای تجربهگرا و معتقدان دینی دور از انتظار مینمود، آنتونی فلو با معرفی معیار ابطالپذیری بهعنوان شرط معناداری...
متن کاملنقد رویکرد ناواقعگرایی ویتگنشتاین در باورهای دینی
به نظر ویتگنشتاین باور دینی استفاده از یک تصویر است، تعهدی راسخ و تزلزلناپذیری که کل زندگی را نظم و نسق بخشیده است و مبتنی بر شواهد و دلایل نیست از این رو نه از جانب علم و فلسفه مددی مییابد و نه هرگز گزندی میبیند. پژوهش حاضر ضمن بررسی دیدگاه ویتگنشتاین متأخر در ارتباط با گفتارهای دینی نتیجه میگیرد که رویکرد ویتگنشتاین برای مقولات دینی هر چند نوعی معناداری فراهم میسازد، اما عدم واقعیت آن را...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
هستی و شناختناشر: دانشگاه مفید
ISSN
دوره 1
شماره 2 2015
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023